Soms kunnen niet-bedreigde diersoorten in korte tijd hard achteruit gaan. In de jaren ’70 waren er nog zo veel Annam waterschildpadden in Vietnam, dat mensen ze zelfs als plaag zagen. Maar in 50 jaar tijd zijn ongeveer 99% van alle Annam waterschildpadden uit het wild verdwenen. Tegenwoordig is het een van de meest bedreigde schildpaddensoorten ter wereld. Daarom helpt Diergaarde Blijdorp om de Annam waterschildpad te beschermen tegen uitsterving.
± 46 jaar
♀ maximaal 28,5 centimeter
♂ maximaal 23 centimeter
♀ maximaal 2.100 gram
♂ maximaal 1.750 gram
De Annam waterschildpad heeft een donkerbruin tot grijs schild, met een oranje-gele onderkant. In het schild zitten dikkere botten dan bij andere waterschildpadden. Dit maakt de schilden steviger, vermoedelijk om de schildpadden te beschermen tegen krokodillenbeten. Tussen de tenen zitten zwemvliezen. Zo gebruikt de schildpad zijn voeten als een soort ‘peddels’ om voort te bewegen in het water.
Annam waterschildpadden komen oorspronkelijk voor in lager gelegen delen in het oosten van Vietnam. Het leefgebied van de waterschildpadden bestaat uit moerassen, meren, beekjes en rivieren.
Omdat Annam waterschildpadden zo zeldzaam zijn, is nog niet veel bekend over hoe ze in het wild leven. De meeste kennis van het gedrag, het dieet en de voortplanting van deze dieren komt uit dierentuinen. We weten wel dat wilde Annam waterschildpadden zich tijdens droge periodes ingraven aan de voeten van bamboescheuten om niet uit te drogen. Ze doen dus eigenlijk een soort ‘zomerslaap’. Helaas was dit ook bekend bij jagers. Zij staken daarom scherpe punten in de grond langs de bamboescheuten, totdat ze een geluid hoorden dat klonk als een klap op een schild.
De Annam waterschildpad vertoefde vroeger graag in rijstvelden. Rijstplanten groeien namelijk in water, waar de schildpadden ook hun prooien vinden. Maar omdat de schildpadden de rijstplanten vertrapten, zagen de boeren de schildpadden als dreiging voor hun oogst. Daarom besloten ze op de Annam waterschildpadden te jagen. Mede hierdoor is het aantal Annam waterschildpadden in het wild drastisch afgenomen.
Een andere belangrijke reden dat de Annam waterschildpad ernstig bedreigd is, is de handel op Vietnamese markten. Schildpaddenjagers vingen de schildpadden bij bosjes en namen ze mee naar de markt, waar ze veel geld opleverden. Mensen kochten ze namelijk als huisdier of zelfs omdat ze dachten dat het schild medicinale krachten had. Maar die schildpaddenjagers vinden zelf ook de laatste jaren bijna geen Annam waterschildpadden meer. Ze zijn bijna allemaal weggevangen uit het wild.
De Annam waterschildpadden hebben een verwarmd terrarium in het Natuurbehoudscentrum. Daarin staat een laag water om in te zwemmen, en een paar rotsen om op te liggen. Boven de rotsen hangen ook warmtelampen. Maar het grootste deel van de Annam waterschildpadden zit achter de schermen. Diergaarde Blijdorp doet mee aan het populatiemanagement programma om een reservepopulatie in stand te houden.