Ga naar belangrijkste inhoud

In de jungle van West-Afrika struinen witkruinmangabeys over de bosbodem. Ze zoeken naar vruchten en zaden, die ze met hun sterke kaken kunnen openbreken. In de lage takken van de bomen vinden deze behendige apen hun rustplaatsen. Maar door illegale houtkap verdwijnen die rustplekken en blijft er steeds minder ruimte over voor de mangabeys om voedsel te vinden. De witkruinmangabey is inmiddels één van de 25 meest bedreigde soorten primaten. Daarom zet Diergaarde Blijdorp zich in om ze te beschermen.

Cercocebus lunulatus
Levensduur

18 jaar

Hoogte

♀ 38 - 42 centimeter

♂ 40 - 45 centimeter

Lengte

♀ 40 – 60 centimeter

♂ 47 – 67 centimeter

(exclusief staart)

Gewicht

♀ 5 - 9 kilogram

♂ 8,5 - 14 kilogram

VoedselFruit, harde zaden, jonge bladeren, insecten en soms hagedissen
Zwanger5,5 maanden
Volwassen met4 jaar
Aantal jongen per keer1
Ik ben eenZoogdier
Aantal in het wildOnbekend
Bedreigingsniveau
Bedreigd

Witkruinmangabeys danken hun naam aan de witte, halvemaanvormige vlek bovenop het hoofd. De vacht is verder grijsbruin aan de bovenkant en wit op de kin, keel en buik. Meer dan de helft van de lengte van de witkruinmangabey bestaat uit de staart: deze kan wel zo’n 74 centimeter lang worden! Hij gebruikt deze om te helpen balanceren als hij in bomen klimt. Hij kan er geen takken mee vastgrijpen: dat kunnen alleen apen uit Zuid-Amerika.

Witkruinmangabeys komen voor in de in de tropische regenwouden van West-Afrika. Daar leven ze vooral op de bosbodem en in de onderlaag van de bomen. Ze komen ook voor in moerassige gebieden en mangrovebossen. Hun leefgebied strekt zich uit over Ivoorkust, Ghana en Burkina Faso. 

Witkruinmangabeys leven in grote groepen met mannetjes, vrouwtjes en hun jongen. De vrouwtjes hebben meestal een hechte band, ook omdat ze vaak familie van elkaar zijn. Er is vaak één dominant mannetje, maar in grotere groepen zijn er meer mannetjes. Het dominante mannetje paart meestal met meerdere vrouwtjes, maar andersom paren vrouwtjes ook met andere mannetjes. Als daar een jonge mangabey uit komt, weten de mannetjes niet wie de vader is. Voor de zekerheid beschermen ze het daarom allemaal.

Wanneer witkruinmangabeys gevaar zien, kunnen ze met verschillende geluiden aan hun soortgenoten aangeven welk roofdier er in de buurt is. Zo kunnen ze op tijd vluchten, voordat het roofdier ze te pakken krijgt. Maar deze apen zijn ook een prooi voor de mens: jagers verkopen hun vlees namelijk als bushmeat. Daarnaast is de mangabey ook slachtoffer van ontbossing. Dit gebeurt vooral voor houtkap en om plantages aan te leggen, bijvoorbeeld van oliepalmen. Hierdoor wordt het leefgebied van de mangabeys steeds kleiner. Er is momenteel slechts 15% van het oorspronkelijke leefgebied over!

Om de witkruinmangabeys te beschermen, steunt Blijdorp de West African Primate Conservation Action (WAPCA). Die zetten zich in om samen met de lokale bevolking het leefgebied van de mangabeys te beschermen tegen illegale houtkap. Ook vangen ze mangabeys op die in de illegale handel terecht zijn gekomen en als huisdieren worden gehouden. Daarnaast zet WAPCA zich in om de lokale bevolking te leren over het belang van natuurbehoud. Op 1 augustus is er zelfs een Mangabey Awareness Day!

Op dit moment zijn er twee groepen mangabeys in Blijdorp – een groep die bij de gorilla’s en een groep naast de servals op de savanne. Beide verblijven hebben genoeg plekken om te klimmen en verschillende plaatsen waar eten neergelegd kan worden. De binnenverblijven zijn voorzien van verwarming en warmtelampen, zodat deze tropische apen ook in de winter warm blijven. Om ervoor te zorgen dat de populatie van witkruinmangabeys in dierentuinen gezond en divers blijft, doet Blijdorp mee aan het Europese populatiemanagement programma voor de witkruimangabeys.